Luís García , da asociación de prevención de glaucoma e de SOS, participa na charla da Coruña na semana mundial do glaucoma

SEMANA MUNDIAL DO GLAUCOMA 9-15 MARZO 2015

Acto na sede da ONCE, na  Coruña 12- 5 -2015

Participan: psicóloga da ONCE, Mª Xosé Losada, oftalmólogos M. Cordido e J.A. Saavedra, Luis García, delegado na Coruña da Asociación Galega para a Prevención do Glaucoma (AGG).

Resumo das intervencións:

OFTALMÓLOGOS

(Nesta charla trátase fundamentalmente do chamado glaucoma de ángulo aberto. Menciónanse e máis nada , outros tipos de glaucoma  como o agudo, o conxénito e o traumático).

Definen o glaucoma como un grupo de enfermedades de orixe descoñecida cuxo tratamento hoxe consiste na baixada da tensión intraocular.

Aínda que se utilizan como referencia valores de tensión considerados elevados e con risco de glaucoma, realmente cada persoa ten unha tensión que o seu nervio óptico pode soportar. Esta resistencia individual á presión non é predecible nin obxectivable.

O glaucoma non da síntomas até chegar a estadios moi avanzados da enfermidade, xa que a visión que se comeza a perder é a lateral, conservándose a visión frontal. Pódese ver correctamente de fronte cunha perda moi grande da visión polo lados, da que non nos damos conta.

Tensións por riba dunha cifra predeterminada non quere dicir ter un glaucoma necesariamente.

Non obstante, tensións por baixo deses valores considerados probablemente patolóxicos, tampouco descartan o glaucoma.

Única maneira de diagnosticar o glaucoma: o exame do nervio óptico para saber se hai destrución de células da retina (excavación).

Na Galiza ao ter unha poboación relativamente máis envellecida en termos de promedio que en outras zonas do Estado, a prevalencia do glaucoma é maior. Estímase nun 3 % da poboación. Por riba dos 65 anos a prevalencia pode chegar ó 5%

Pode ser que máis ou menos a metade dos enfermos de glaucoma non saiban que padecen esta doencia. Cando chegan á consulta, aproximadamente, máis dunha terceira parte deles estímase que xa perderon gran parte da visión dun ollo.

Factores de risco importantes: a idade, antecedentes familiares (valúase que a probabilidade de padecer un glaucoma neste caso multiplícase por dez), diabete, alta miopía (“miopía magna”). Nas persoas de raza negra e asiática a prevalencia do glaucoma é maior.

Tratamentos.- Colirios, láser e cirurxía en función da resposta e da evolución de cada un.

A cirurxía do glaucoma considerase unha subespecialidade dentro da oftalmoloxía. Hai escasos oftalmólogos que a practican. Para o diagnóstico a través do exame do nervio óptico, hai xa en maior medida, facultativos/as que o poidan facer.

PSICÓLOGA

A discapacidade por perda severa da visión dunha persoa produce, entre outros efectos, consecuentemente, unha perda de información do medio no que desenvolve a súa vida, conleva importantes limitacións funcionáis na actividade cotiá, inseguridade, perda de autonomía, e, en conxunto, unha problemática que afecta a todo o grupo familiar do enfermo.

En definitiva, córtanse actividades que antes eran automáticas.

Os efectos da perda da vista dependen da situación de partida e da resposta de cada individuo e, tamén, das súas características psicolóxicas e redes de apoio das que dispoña.

O paciente, xa con diagnóstico e tratamento por glaucoma, mantén unha constante incerteza sobre o que pode pasar mañán. Unha actitude que podería ser a de pensar que, en calquera momento, póde perder a vista totalmente.

Lema: COÑÉCETE, ACÉPTATE E SUPÉRATE.

DELEGADO AGG NA CORUÑA

Falta un programa público de detección precoz do glaucoma na Galiza.

O SERGAS non cumple axeitadamente os seus deberes a este respecto para disminuir significativamente o risco de agravamento desta patoloxía.

Nestes momentos, o diagnóstico inicial do glaucoma está cheo de incertezas. Ten moito que ver coa a casualidade e a boa sorte. Por exemplo a visita ó oculista por revisións rutinarias (na privada fundamentalmnte) o por outro problema diferente que dea sintomatoloxía, cataratas, conxuntivite, problemas nos lacrimais, etc., etc.

Segundo as nosas noticias, salvo erro, na Coruña os centros de saúde de primaria dispoñen de dous retinógrafos en toda a área sanitaria e outro en Carballo. O retinógrafo é un aparello que obtén unha imaxe do nervio óptico que examina o médico de familia e pode confirmar o oftalmólogo/a no Servizo de Oftalmoloxía correspondente.

O tempo do médico é limitado. Isto, engadido á previsible non utilización dun retinógrafo, e a posible falta de datos sobre antecedentes familiares, compoñen unha situación de moita vulnerabilidade para os enfermos de glaucoma.

Durante o tempo que se agarda até chegar ó especialista en oftalmoloxía, ó estar sen tratamento, pódese agravar a enfermidade.

( Fonte: lista de espera estrutural en oftalmoloxía a decembro 2014: www.sergas.es)

Primeiras consultas até tres meses, 3.942 persoas sobre 4.157 (un 94,8%). Resto até seis meses 5,2%

Cirurxía, até tres meses, 1.484 sobre 2.210 (67,2%). Resto, entre 3 meses e un ano un 32,8%

As chamadas “axendas pechadas” non computan como espera, resultando unha crara manipulación mediática da realidade por parte da administración sanitaria.

Os retrasos na atención oftalmolóxica, incentivan a utilización da rede privada para aquelas persoas que dispoñan dos suficintes medios económicos, situación cada vez menos probable nun contexto de importantísima crise económica e de falta de equidade na asignación de recursos públicos.

Tratouse tamén o problema da transparencia na acreditación da  subespecialidade do glaucoma. Na privada descoñécese, agás as grandes clínicas. Na pública non hai unidades de glaucoma dabondo, senón oftalmólog@s que se adican dun xeito particularmente intenso a esta patoloxía que, segundo os especialistas, supón unha cirurxía complexa.

Reivindicacións da Asociación Galega para a Prevención do Glaucoma:

1. A)    Intervir a tempo en tódolos casos de glaucoma. (redución e transparencia das listas de espera).
2. B)    Atención por parte de profesionáis formados para tratar o glaucoma
3. C)    Acceso á atención oftalmolóxica na Sanidade Pública dos pacientes que o precisen. A situación económica non pode ser unha limitación á hora de recibir o tratamento máis eficaz.